<h3>Yüzlerce yıllık geçmişiyle birçok medeniyete ev sahipliği yapan Kilis’te, tarihi dar sokaklar ve abbaralar (kabaltılar), kentin kültürel mirasını yansıtan en önemli unsurlar arasında yer alıyor. Ancak bu yapılar, bakımsızlık ve yasal kısıtlamalar nedeniyle her geçen gün biraz daha yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor.</h3> Kilis’in eski mahallelerinde yer alan sokaklar, 1800’lü yılların sonlarına tarihlenen taş evlerin arasında, yer yer bir metreye kadar düşen genişlikleriyle dikkat çekiyor. Araç girişine izin vermeyen bu sokaklarda yaşayan vatandaşlar, günlük ihtiyaçlarını yürüyerek karşılamak zorunda kalıyor. Dar sokaklar nedeniyle ambulans ve itfaiye gibi acil müdahale araçları da bölgeye ulaşmakta güçlük çekiyor. <h4>“Evler Tehlike Saçıyor”</h4> Söz konusu sokaklardaki evler, SİT alanı kapsamında yer aldığı için herhangi bir yıkım ya da yenileme çalışmasına izin verilmiyor. Bu durum, zamanla yıpranmış ve yıkılma tehlikesi bulunan yapıların restore edilememesine neden oluyor. Mahalle sakinleri, “Bu evlerde hiçbir tadilat yapamıyoruz. Anıtlar Kurulu’ndan izin alınamıyor, bu nedenle evler kaderine terk edildi” diyerek duruma tepki gösteriyor. <h4>Abbaralar Kilis’in Kimliğini Yansıtıyor</h4> Kilis sokaklarında sıkça karşılaşılan ve halk arasında “kabaltı” olarak da bilinen abbaralar ise kentin mimari değerleri arasında önemli bir yere sahip. Genellikle 5 ila 15 metre uzunluğunda, 1,5 ila 2,5 metre genişliğindeki bu geçitler, hem estetik hem de işlevsel yönleriyle dikkat çekiyor. Yaz aylarında gölge ve serinlik sağlayan abbaralar, aynı zamanda kamuya açık geçiş alanları olarak kullanılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın mimari miras listesinde yer alan abbaralar, sadece Kilis’te değil, Şanlıurfa, Gaziantep, Mardin ve Diyarbakır gibi illerde de koruma altına alınmış durumda. <h4>“Devlet Evleri Satın Alsın” Çağrısı</h4> Vatandaşlar, tarihi yapıların korunması gerektiğini ancak mevcut durumun hem güvenlik hem de yaşam kalitesi açısından ciddi sorunlar doğurduğunu belirtiyor. Mahalle sakinleri, “Bu evleri devlet satın alıp restore etsin. Hem tarih yaşatılmış olur hem de insanlar güvenli evlerde yaşar,” çağrısında bulunuyor. <h4>Tarih Turizmi İçin Büyük Potansiyel</h4> Uzmanlar, Kilis’in bu tarihi dokusunun doğru şekilde korunup turizme kazandırılması hâlinde kentin büyük bir ekonomik değer elde edebileceğini vurguluyor. Ancak bunun için hem yasal düzenlemeler hem de yerel ve merkezi yönetimin ortak çalışmaları gerektiği ifade ediliyor. (İbrahim GÜNEŞ) -------- Kilisli genç ayağındaki aksama için gitti, ameliyat sonrası hayatını kaybetti