Ne oldu?
22 Eylül 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanan düzenlemeyle, Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması kapsamı dışındaki ülkelerden ithal binek otomobillere ek mali yükümlülük getirildi:
-
Konvansiyonel ve hibrit (plug-in hariç) otomobillerde %25 veya en az 6.000 $ (hangisi yüksekse)
-
Plug-in hibritlerde %30 veya en az 7.000 $
-
Elektrikli otomobillerde %30 veya en az 8.500 $ uygulanacak. Düzenleme 21 Kasım 2025’te yürürlüğe giriyor (22 Eylül’den itibaren 60 gün).
“300 bin TL” nereden geliyor?
Elektrikli araçlarda 8.500 $ asgari ek mali yükümlülük var. Kurun yaklaşık 35 TL seviyelerinde varsayılması halinde bunun ~300 bin TL brüt fiyat etkisi yaratması teknik olarak mümkün (8.500×35 ≈ 297.500 TL). Bu, AA’nın aktardığı maktu taban tutara dayalı örnek hesap olup, nihai etki markanın liste fiyatı, distribütör politikası ve kur seviyesine göre değişir.
Kimde indirim, kimde zam? (özet tablo)
-
Zam baskısı beklenenler: AB/STA dışı menşeden gelen SUV ve C-D sınıfı modeller (özellikle Japonya, Tayland, Meksika çıkışlı): ör. Toyota Corolla Cross, Honda CR-V, Nissan X-Trail, Subaru Crosstrek, Suzuki Jimny.
-
Daha sınırlı etki/beklenen indirim alanı: AB/STA içi üretimden gelen binekler (Avrupa menşe), mevcut ek yükümlülük kapsamına girmediği için rekabette avantaj yakalayabilir. Ayrıca, ABD menşeli mallara 2018’de konan ilave verginin kaldırılması yürürlükte; ancak otomobil özelindeki yeni ilave gümrük vergisi 21 Kasım itibarıyla AB/STA dışı tüm menşelere uygulanacağından, ABD üretimi otomobiller için de o tarihten sonra yeni rejim geçerli olacak.
Sıfır araç cephesinde ÖTV de değişmişti
Yaz aylarında ÖTV matrah ve oranları güncellenmiş, yerli bineklerde oranlar 5-10 puan düşürülürken bazı ithal lüks bineklerde 10-20 puan artışa gidilmişti. Bu adım sonrası bazı marka ve modellerde %11’e varan düşüşler rapor edilmişti. Yeni ek mali yükümlülükle birlikte bu dengeler yeniden şekilleniyor.
İkinci elde yeni dönem: Menşeye göre ayrışma
Sektör analistlerine göre ikinci elde fiyatlar tek yönde değil; menşeye göre ayrışacak. AB/STA dışı menşeli elektrikli ve PHEV araçların ikinci elinde yukarı yönlü düzeltmeler, Avrupa menşelilerde görece daha sınırlı hareket bekleniyor. Piyasanın 1-2 ay içinde yeni fiyat bandına oturma eğilimi olabileceği, ilk etapta %3-8 arası ayarlamalar görülebileceği ifade ediliyor.
Takvim — alıcı ve satıcı için kritik tarih
-
Yürürlük tarihi: 21 Kasım 2025
-
Ara dönem: İthalatçılar için “önden yükleme” olasılığı; kısa vadede stok ve kampanya stratejileri farklılaşabilir.
Model model olası etkiler (seçilmiş örnekler)
-
Toyota Corolla Cross / Honda CR-V / Nissan X-Trail / Subaru Crosstrek / Suzuki Jimny: Menşe (Japonya/Tayland/Meksika) nedeniyle ek mali yükümlülük kapsamına giren versiyonlarında artış riski.
-
Avrupa üretimi kompakt-orta sınıf modeller: AB/STA kapsamında oldukları için ek mali yükümlülükten muaf; görece rekabetçi kalmaları beklenir. (Genel kural; her modelin üretim yeri/HS kodu teyit edilmelidir.)
Alıcılar için 5 hızlı not
-
Menşe kontrolü yapın: Aynı modelin farklı üretim ülkesine göre fiyatı değişebilir. Karar AB/STA dışına uygulanıyor.
-
Elektrikli/PHEV alacaksanız maktu tabanlar (7.000-8.500 $) nedeniyle kur artışı riski fiyatı hızla etkileyebilir.
-
Avrupa üretimi bir alternatif varsa kısa-orta vadede toplam sahip olma maliyeti daha öngörülebilir kalabilir.
-
İkinci elde AB/STA dışı menşeli EV/PHEV’lerde yukarı yönlü düzeltmeler; Avrupa menşeli içten yanmalılarda daha sınırlı hareket bekleniyor.
-
Kampanya takibi: 21 Kasım’a kadarki ara dönemde liste/kampanya farklılaşmaları görülebilir.
Arka plan: Neden bu adım?
Ticaret Bakanlığı, kararın gerekçesini “yerli üretimi ve istihdamı korumak, cari açığı azaltmak” olarak duyurdu; uygulama DTÖ kuralları ve uluslararası yükümlülüklere uygun çerçevede kurgulandı.
Son söz
Yeni vergi mimarisi, sıfırda fiyat kartlarını yeniden dağıtırken ikinci elde “menşe bazlı” bir ayrışmayı tetikliyor. Model seçerken üretim ülkesini, yürürlük tarihini ve kur riskini birlikte değerlendirin.
