Teknolojinin hayatın her alanına girmesiyle birlikte ekran karşısında geçirilen süreler rekor düzeye ulaştı. Akıllı telefonlar, bilgisayarlar, tabletler ve televizyonlar, günün büyük bölümünü kaplıyor. Ancak bu durum, hem fiziksel hem de ruhsal sağlık üzerinde ciddi tehditler oluşturuyor.
Göz Yorgunluğu ve Dijital Kuruluk Artıyor
Oftalmoloji uzmanları, günlük ekran süresinin 4 saatin üzerinde olmasının göz sağlığını olumsuz etkilediğini belirtiyor. Uzun süre ekrana bakmak, göz kırpma refleksini %60 oranında azaltıyor. Bu da göz kuruluğu, yanma, bulanık görme ve baş ağrısı gibi şikâyetleri beraberinde getiriyor.
Uzmanlar, her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 6 metre uzağa bakılması gerektiğini belirtiyor. “20-20-20 kuralı” olarak bilinen bu yöntem, göz kaslarının gevşemesini ve kuruluğun azalmasını sağlıyor.
Mavi Işık Uykuyu Kaçırıyor
Telefon, tablet ve bilgisayar ekranlarından yayılan mavi ışık, melatonin hormonunun salgılanmasını engelleyerek uyku düzenini bozuyor. Akşam saatlerinde yoğun ekran kullanımı, uykusuzluk, yorgunluk ve dikkat dağınıklığına yol açabiliyor.
Uzmanlar, özellikle çocuk ve gençlerin ekran süresinin 2 saati geçmemesi gerektiğini, mavi ışık filtrelerinin kullanılmasının da önemli olduğunu vurguluyor.
Fiziksel Ağrılar ve Hareketsizlik
Uzun süre sabit pozisyonda ekrana bakmak, boyun ve bel kaslarında gerilime neden oluyor. “Akıllı telefon boynu” olarak bilinen bu durum, son yıllarda gençler arasında yaygınlaşmış durumda. Ayrıca hareketsizlik, obezite, kalp-damar hastalıkları ve kas iskelet sistemi sorunlarını tetikliyor.
Ruh Sağlığı da Tehdit Altında
Araştırmalar, sosyal medya ve ekran bağımlılığının anksiyete, depresyon ve özgüven problemleriyle bağlantılı olduğunu gösteriyor. Sürekli bildirim almak ve çevrimiçi kalma baskısı, beyin kimyasını olumsuz etkileyerek stres seviyesini artırıyor.
Ne Yapmalı?
-
Günlük ekran süresini mümkünse 4 saatin altına indirin.
-
Her 30 dakikada bir kısa ara verin ve gözlerinizi dinlendirin.
-
Akşam saatlerinde telefon ekranını “gece modu”na alın.
-
Çocukların ekran karşısında geçirdiği zamanı denetleyin.
-
Açık havada vakit geçirin, doğrudan gün ışığı göz kaslarını güçlendirir.
Teknoloji hayatımızın ayrılmaz bir parçası olsa da uzmanlar “ekranlar değil, kullanım şeklimiz sağlığı belirler” uyarısında bulunuyor.
