İstanbul’un Sultanbeyli ilçesinde 12 yaşındaki bir çocuğun elektrikli scooter kullanırken otomobil çarpması sonucu hayatını kaybetmesi, bu araçların çocuklar için büyük tehlike. Uzmanlar, elektrikli scooterların “oyuncak değil, motorlu araç” olduğunu vurgulayarak özellikle çocuklar için ciddi sağlık riskleri barındırdığına dikkat çekiyor.
Neden bu kadar tehlikeli?
Elektrikli scooterlar küçük ve sessiz oldukları için sürücüler ve yayalar tarafından fark edilmeleri zor olabiliyor. Ayrıca:
-
Ani frenlerde çocuklar dengesini kolayca kaybedebiliyor.
-
Küçük tekerlekler çukurlardan, kasislerden ve bozuk zeminden çok etkileniyor.
-
Araçların çoğunda koruma sacı, kabin, emniyet kemeri gibi güvenlik donanımları bulunmuyor.
Düşme ya da çarpma anında özellikle kafa, boyun ve göğüs bölgesi ciddi zarar görebiliyor.
En sık görülen yaralanmalar
Elektrikli scooter kazalarında çocuklarda en çok şu tür yaralanmalar görülüyor:
-
Kafa travması ve beyin sarsıntısı
-
Kol ve bacak kırıkları
-
Yüz bölgesinde kesiler, doku kayıpları
-
İç kanama ve organ yaralanmaları
-
Boyun ve omurga zedelenmeleri
Bazı kafa travmalarında, dışarıdan bakınca ciddi bir iz görünmese bile, iç kanama ve beyin ödemi gibi hayati tehlike oluşturan durumlar ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle kazadan sonra çocuk “iyiyim” dese bile mutlaka sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekiyor.
Hangi yaşta kullanılmamalı?
Uzmanlar, elektrikli scooterların:
-
12 yaş altı çocuklar için kesinlikle uygun olmadığını,
-
12–16 yaş aralığında ise yalnız ve kontrolsüz kullanımın çok riskli olduğunu,
-
Ailelerin çocukları “kısa mesafe, bir şey olmaz” diyerek yollamamasını
vurguluyor.
Birçok ülkede scooter kullanımı için asgarî yaş sınırı ve koruyucu ekipman zorunluluğu bulunuyor. Türkiye’de de yerel yönetimler ve ilgili kurumların bu konuda daha net ve sıkı düzenlemeler yapması gerektiği dile getiriliyor.
Aileler nelere dikkat etmeli?
Çocuklarının elektrikli scooter kullanmasına izin veren ailelerin şu kurallara dikkat etmesi öneriliyor:
-
Kask takmak zorunlu olmalı. Mümkünse dirseklik ve dizlik de kullanılmalı.
-
Yoğun araç trafiği olan caddeler, ana yollar ve kavşaklarda scooter kullanımına izin verilmemeli.
-
Akşam saatlerinde, karanlıkta ya da yağmurlu-kaygan havalarda scooter kullanılmamalı.
-
Scooter, “oyuncak” gibi görülmemeli, çocuklara mutlaka trafik kuralları, sağdan gitme, yaya önceliği ve ışıklara uyma anlatılmalı.
-
Aileler, çocuklarını mutlaka ilk başlarda yakından takip etmeli, kontrolsüz ve hızlı kullanıma izin vermemeli.
Sürücülere de büyük sorumluluk düşüyor
Elektrikli scooter kazalarının büyük kısmı, otomobil ve diğer araç sürücülerinin dikkatsizliğiyle birleştiğinde ölümcül sonuçlar doğuruyor. Bu nedenle sürücülerin de:
-
Ara sokak ve mahalle aralarında hızını düşürmesi,
-
Kavşak ve dönüşlerde özellikle bisiklet ve scooter kullanıcılarını kontrol etmesi,
-
Telefon, sosyal medya, mesajlaşma gibi dikkat dağıtan alışkanlıkları bırakması
hayati önem taşıyor.
Bir anlık ihmal, geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabiliyor.
