Kürtler Camii’nin doğu ve kuzey duvarlarının bir kısmını oluşturan kastel, tarihi dokusu ve üzerindeki motifleriyle öne çıkıyor.
Yapım kitabesi bulunmayan çeşmenin, Hafafzade Hacı Mustafa oğlu, Hacı Mehmet oğlu Hacı Osman Efendi tarafından 1844-1870 yılları arasında yaptırıldığı, Tuğlu Hamamı ile ilgili vakfiyede “Küçük Çarşı Kasteli” adıyla geçtiği biliniyor.
Zaman içerisinde farklı müdahaleler gören çeşme, 1933 yılında susuzluktan dolayı duvarla örülerek depo olarak kullanıldı. 1989’da küçük bir onarım geçiren kastelin yanına tuvalet yapılarak üst kısmı kapatıldı.
Kare planlı, 3.40x3.40 metre ölçülerindeki çeşme, doğu ve kuzey cephelerinde sivri kemerli nişler, yaprak motifleri, bitkisel süslemeler ve rozetlerle bezenmiş. Doğu cephesinde üç, kuzey cephesinde ise iki musluk bulunuyor.
2016 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından aslına uygun şekilde restore edilen Küçük Çarşı Kasteli’nde bugün su gürül gürül akıyor. Kastelin suyu, Kalleş Mantarası’ndaki zeytinliklerin içinden çıkarak kanallarla buraya ulaşıyor.
Çeşmenin üst kısmındaki 1933 tarihli kitabede ise şu ifadeler yer alıyor:
“Bu çeşmenin suyu uzun zamandır kesilmişti. Amma cömert kimseler onu dalgalandırıp bir deniz eylediler. Devam edecek olan hayır akınca Nafiz tarihini söyledi. Cennet ırmağı gibi bu tatlı sudan içsin.”
Araştırmacı–Yazar Abdulhamit Tektuna tarafından günümüz Türkçesine çevrilen kitabe, Küçük Çarşı Kasteli’nin tarihi önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Halk arasında ise Küçük Çarşı Kasteli, “Kilis’in en tatlı suyu” olarak biliniyor.
Haber: İbrahim GÜNEŞ
----------
