Tesisin günde 40 bin kWh elektrik çektiği, bunun aylık yaklaşık 9,5 milyon TL’lik karşılıksız tüketim anlamına geldiği açıklandı.
Dicle Elektrik ekipleri, Hilvan’da dışarıdan bakıldığında ahır gibi görünen bir yapıda kurulan büyük ölçekli kripto para madenciliği tesisini yapay zekâ destekli drone taramasıyla ortaya çıkardı. İncelemede 1.600 kVA gücünde kaçak trafo ve onlarca yüksek kapasiteli sunucu rafı bulundu. Tesisin günlük elektrik tüketimi 40 bin kWh olarak hesaplandı.
Aylık 9,5 milyon TL’lik kaçak tüketim yapılmış! Peki ya Fatura halka mı yansıdı?
Bu denli yüksek tüketimin, bölgedeki kayıp–kaçak oranını dramatik biçimde yükselttiği, bunun da elektrik birim fiyatına ek yük bindirerek bölge halkının faturalarını doğrudan etkilediği değerlendiriliyor. Enerji idaresine göre kayıp–kaçak oranı yükseldikçe, dağıtım maliyetleri abone başına paylaştırılıyor ve yasal tüketicilerin ödediği tutar artıyor.
Böylesi büyük ölçekli bir kaçak kullanım, şu sonuçlara yol açıyor:
Elektrik faturalarının artması: Maliyet abone başına yayıldığı için vatandaş daha yüksek fatura ödüyor. Şebeke kalitesinin düşmesi: Aşırı çekim, voltaj dalgalanmaları ve kesintilere neden oluyor. Yatırım maliyetlerinin yükselmesi: Kaçak kullanım, bölgedeki enerji altyapısının gereksiz yere ağır yük altında kalmasına yol açıyor. Ekonomik zarar: Benzer tesislerin ülke genelindeki toplam kaybının yıllık 2–3 milyar TL olduğu hesaplanıyor.
Hilvan’daki kaçak tesisin sosyal medyada gündem olmasıyla birlikte, çok sayıda vatandaş yüksek faturaların nedeninin bu tür tesisler olduğunu belirterek tepki gösterdi.
Nasıl tespit edildi?
Dicle Elektrik, bölgedeki olağan dışı tüketim grafiğini analiz ederek şüpheli bölgeyi belirledi. Yapay zekâ destekli drone’lar, binanın çatı ve duvar yüzeylerinde yüksek ısı yoğunluğu tespit etti. Ekipler bunun ardından bölgeye baskın düzenleyerek kaçak trafoyu ve kripto madenciliği donanımlarını ele geçirdi. Tesis mühürlenirken, sorumlular hakkında soruşturma başlatıldı.
Uzmanlar, kripto madenciliği gibi yüksek enerji tüketen faaliyetlerde kaçak kullanımın büyüyen bir sorun olduğunu; bu nedenle gelişmiş tespit teknolojilerinin zorunlu hale geldiğini ifade ediyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun hesaplamalarına göre, Türkiye her yıl milyarlarca liralık kaynağı kaçak kullanım nedeniyle kaybediyor.
