Türkiye, Orta Koridor ve Kalkınma Yolu projeleri sayesinde Asya’dan Avrupa’ya uzanan ticarette süreci yarıdan fazla kısaltarak küresel lojistikte merkez ülke haline geldi.
Türkiye, Uzak Asya’dan Avrupa’ya uzanan küresel ticaret koridorlarının tam merkezinde yer alarak “güvenli lojistiğin ana ülkesi” konumuna yükseldi. Kuzeyde Rusya-Ukrayna savaşı, güneyde Orta Doğu’daki belirsizlikler nedeniyle riskli hale gelen rotalar, uluslararası taşımacıları Türkiye merkezli güzergâhlara yöneltiyor.
Ticaret 46 günden 18 güne düşüyor
Çin’den Londra’ya gelen bir yük, Afrika’daki Ümit Burnu’nu dolaşarak gemi ile taşındığında 45 gün 22 saat, Süveyş Kanalı üzerinden Yunanistan’a çıkıldığında ise 35 gün 7 saat sürüyor.
Türkiye bağlantılı Orta Koridor sayesinde bu süre 18 güne, deniz ve demiryolu entegre kullanılan Kalkınma Yolu Projesi ile 25 güne kadar düşüyor.
Türkiye’nin 4 saatlik uçuş mesafesinde 67 ülke, 1.5 milyar nüfus, 55.3 trilyon dolarlık GSYH ve 26 trilyon dolara yaklaşan dış ticaret hacmi bulunuyor. Bu avantaj, Türkiye’yi küresel tedarik zincirinin en kritik ülkesi haline getiriyor.
Küresel vizyon: Kalkınma Yolu
Basra Körfezi’ni Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayacak 1.200 kilometrelik Kalkınma Yolu, Türkiye, Irak, BAE ve Katar ortaklığında hayata geçiriliyor. Uzak Doğu’dan gelen yükler, tamamlandığında Avrupa’ya Türkiye üzerinden en kısa sürede ulaşacak. Projenin 2030–2031 yıllarında bitirilmesi planlanıyor.
Zengezur Koridoru lojistiği güçlendiriyor
Azerbaycan ile Nahçıvan’ı, ardından Türkiye’yi birbirine bağlayacak Zengezur Koridoru için Kars-Iğdır-Aralık-Dilucu Demiryolu’nun temeli 22 Ağustos’ta atıldı.
224 kilometrelik hat, yıllık 15 milyon ton yük taşıma kapasitesine sahip olacak ve 2029 sonunda tamamlanacak.
Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu’nun modernizasyonu da tamamlandı ve Zengezur ile birlikte Orta Koridor’un yük kapasitesinin büyük ölçüde artması bekleniyor.
Denizlerde stratejik konum: Üç Deniz Girişimi
Türkiye’nin paydaşı olduğu Via Carpatia – Üç Deniz Girişimi, Baltık, Adriyatik ve Karadeniz hattında eksik altyapıların tamamlanmasını hedefliyor.
Asya ve Avrupa kıtaları Türkiye’de 5 farklı kara yolu geçişi ile birleşiyor:
-
3 köprü
-
1 Avrasya Tüneli
-
1 Çanakkale 1915 Köprüsü
Bu geçişler Türkiye’yi kuzey-güney koridorunda da rakipsiz hale getiriyor.
6. kara bağlantısı geliyor: Kuzey Marmara Hızlı Tren Hattı
Asya ile Avrupa’yı karadan altıncı kez birleştirecek Kuzey Marmara Hızlı Tren Hattı, Yavuz Sultan Selim Köprüsü üzerinden geçecek. Hem yolcu hem yük taşımacılığı yapılacak hat için 2026’da ihale planlanıyor. Projenin maliyeti 4.5 milyar dolar civarında olacak.
Türkiye’nin merkezinde yer aldığı başlıca koridorlar:
-
Çin–Orta Asya–Batı Asya Koridoru (Orta Koridor)
-
Kalkınma Yolu
-
Zengezur Koridoru
-
Üç Deniz Girişimi (Via Carpatia)
-
Kars–Iğdır–Aralık–Dilucu Demiryolu
-
Bakü–Tiflis–Kars Demiryolu
-
Kuzey Marmara Hızlı Tren Hattı
