Kilis’te yetişen zeytinlerden elde edilen zeytinyağı sağlık ve lezzette öne çıkıyor; ayçiçek nötr tatlı, palmiye ise ısıl dayanımıyla sanayide tercih ediliyor.
Kilis’te zeytin ağaçları her hasat mevsiminde kente hem ekonomik canlılık hem de sofralara lezzet getiriyor. Evlerde en çok kullanılan üç yağ olan zeytinyağı, ayçiçek ve palmiye yağı ise hem kaynağı hem de kullanım amaçlarıyla birbirinden ayrılıyor. Kentteki üreticiler, soğuk sıkımla elde edilen sızma zeytinyağının yerel yemeklerdeki belirleyici rolüne dikkat çekerken, tüketiciler “Hangi yağı nerede kullanmalı?” sorusuna net yanıt arıyor.
Uzmanların işaret ettiği temel fark, yağların yapısından başlıyor. Zeytinyağı, tekli doymamış yağ asitleri ve doğal antioksidanlarıyla (E vitamini ve polifenoller) öne çıkıyor; özellikle Kilis’te üretilen soğuk sıkım zeytinyağı çiğ kullanımda meyvemsiliğiyle salatalara, mezeye ve zeytinyağlılara karakter katıyor. Orta ısıda sote ve fırın yemeklerinde de dengeli performans veriyor. Ayçiçek yağı, nötr tadı sayesinde kokusuz sonuç isteyen kızartmalar ve hamur işlerinde tercih ediliyor; “yüksek oleik” ibareli türleri ısıda daha dengeli bulunuyor. Palmiye yağı ise yüksek ısıya dayanımı ve uzun raf ömrü nedeniyle endüstriyel üretimde öne çıksa da, doymuş yağ oranının yüksekliği sebebiyle ev mutfaklarında ölçülü kullanım öneriliyor. Sürdürülebilirlik tartışmaları nedeniyle de sertifikalı ürünler vurgulanıyor.
Kilis cephesinde tablo daha net: Zeytinliklerden gelen sızma zeytinyağı, hem doğallığı hem de aromasıyla yerel mutfağın temel taşı. Kentteki üreticiler, kahvaltıda çiğ kullanımın yanında, sebze yemekleri ve fırın tariflerinde zeytinyağının hem lezzeti hem de sağlıklı profiliyle fark yarattığını belirtiyor. Tüketiciler ise yüksek ısı gerektiren kızartmalarda rafine zeytinyağı ya da yüksek oleikli ayçiçek yağını, uzun ve seri kızartmaların söz konusu olduğu sanayi tipi uygulamalarda ise palmiye yağını tercih ediyor.
Sonuç olarak sofrada ve özellikle çiğ tüketimde Kilis’in zeytinlerinden elde edilen sızma zeytinyağı bir adım önde. Yüksek ısı ve nötr tat beklentisinde ayçiçek yağı pratik bir seçenek olurken, palmiye yağı endüstriyel kullanımda ısıl dayanımıyla öne çıkıyor. Kilis zeytinyağı, hem kentin ekonomisine katkı sağlıyor hem de sağlıklı ve karakterli bir lezzet olarak mutfaklarda yerini koruyor.
