Eğlenceden Bağımlılığa: Dijital Oyunların İki Yüzü

Kimi için stres atmak, kimi için dünyadan uzaklaşmak... Oyuncuların oyunlara yönelme nedenleri farklılık gösterse de psikologlara göre ortak motivasyonlar arasında eğlence, rahatlama ve gerçeklikten kısa süreli bir kaçış başı çekiyor.

Psikolog ve yazar Dr. Rachel Kowert, dijital oyunların aynı zamanda öğrenmeyi teşvik ettiğini, insanlara yeni şeyler keşfetme fırsatı sunduğunu belirterek, “Oyunlar, bağlantı kurmak ve stresle baş etmek için etkili bir araç olabilir” diyor. Ancak, bu etkileşimin kontrolden çıkması durumunda bağımlılık riski doğduğunun da altını çiziyor.

Kilisli gençler arasında da dijital oyunlar büyük ilgi görüyor. Kentteki internet kafelerde ya da ev ortamında özellikle çevrim içi oyunlara yönelim artmış durumda. Rehber öğretmenler ve aileler, oyun saatlerinin bazen okul başarısını, sosyal ilişkileri ve fiziksel sağlığı olumsuz etkilediğine dikkat çekiyor.

Kilis'te bir lisede görev yapan rehber öğretmen, “Bazı öğrenciler ders aralarında bile oyunu düşünmekten derse odaklanamıyor. Denge kurmayı öğretmek gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Oyun bağımlılığı yaşayan bireylerin deneyimleri, bu tehlikenin ne kadar gerçek olduğunu ortaya koyuyor. İsmini vermek istemeyen bir bağımlı, oyunların hayatındaki diğer her şeyin önüne geçtiğini ve zamanla sosyal hayatının neredeyse tamamen bittiğini anlattı:
"Uyumayı bıraktım, arkadaşlarımla görüşmedim. Sadece oyunda vardım."

Benzer bir hikâyeyi paylaşan bir diğer kişi ise oyun bağımlılığından kurtulduktan sonra 860 gündür hiç oyun oynamadığını ve hayatının yeniden düzene girdiğini söylüyor.

Dijital oyunların sadece eğlence aracı değil, aynı zamanda etkili bir öğrenme yöntemi olduğuna inanan uzmanlar da var. Özellikle strateji ve simülasyon oyunlarının tarih bilgisi, kaynak yönetimi, problem çözme gibi konularda farkındalık kazandırdığı görülüyor.

Yarış simülasyonlarıyla eğitim alan profesyonel pilot Jann Mardenborough, “Gran Turismo oynayarak yarış dünyasına adım attım. Şimdi ise gerçek pistlerdeyim” diyor.

“Stardew Valley” gibi popüler oyunların geliştiricisi Eric Barone, oyuncuların sanal dünyaya fazla kapılmaması için oyun yapımcılarının etik bir sorumluluk taşıdığını vurguluyor. Barone, bazı şirketlerin bağımlılık yaratan içeriklerle para kazandığını söylerken, eğlencenin dozunda kalması gerektiğine inanıyor.

Uzmanlara göre oyun oynamak tamamen kötü değil. Ancak önemli olan, dengeyi kurmak ve kontrolü elden bırakmamak. Ailelerin, çocuklarıyla oyunlar hakkında açık iletişim kurması, oyun sürelerini sınırlandırması ve alternatif aktiviteler sunması öneriliyor.

Kilis’te de bu konuda hem eğitim kurumlarının hem ailelerin farkındalık çalışmalarını artırması, oyunların bilinçli kullanımı için önemli bir adım olabilir.