Resmî kurumlar, seçim sürecinin lojistik ve organizasyonel nedenlerle önceki plana göre ertelendiğini belirtiyor.
Erteleme kararı ve gerekçesi
Suriye Yüksek Halk Meclisi Seçimleri Komitesi’nin yayımladığı açıklamaya göre, erken tarih planlanan seçimlerin ertelenmesi, “elektoral organizasyon ve lojistik hazırlıkların tamamlanmamış olması” gerekçesiyle alındı.
Al Arabiya kaynaklı haberde, seçim tarihinin daha önce 15–20 Eylül arasında planlandığı; ancak bu tarihlerden birkaç gün önce alınan karar ile 5 Ekim’e kaydırıldığı ifade edildi.
Yeni ilan edilen tarih, Suriye’nin tüm seçim bölgelerinde aynı anda oylanacak şekilde düzenlenecek. Komite, aday listelerine itiraz süresinin 21 Eylül’e kadar uzatıldığını da duyurdu.
Seçim sistemi ve yapısı
Seçim duyurusunda, Meclis seçimlerinde 210 milletvekili kontenjanı olacağı; bunlardan 140’ının seçimle işleneceği, geri kalan 70 koltuğun ise Cumhurbaşkanı tarafından atanacağı belirtildi.
Seçim sistemi doğrudan halk oylamasına dayanmayacak; yerel düzeyde oluşturulan seçim komiteleri aracılığıyla seçmen kolları (elektoral kolejyalar) vasıtasıyla vekiller seçilecek.
Ayrıca, Yüksek Komite bazı bölgelerde (Rakka, Haseke, Suveyda gibi) güvenlik ve istikrarsızlık gerekçesiyle seçimlerin ertelenebileceğini duyurmuştu. Bu bölgelerde seçimler “uygun koşullar oluşunca” yapılacak.
Zaman çizelgesi ve süreç
Suriye Meclis seçim sürecine göre, seçim hazırlıkları — aday başvuru, seçim komitelerinin oluşturulması, adaylara itiraz süreci gibi adımlar — önceki planlara göre Ağustos–Eylül aylarında tamamlanacaktı. Ancak aday başvuru sayısının yüksek olması, evrak işlerinde gecikmeler ve lojistik eksiklikler ertelemeye neden oldu.
Seçim komitesinin açıklamasına göre, itiraz başvurularının son tarihi 21 Eylül olarak belirlendi.
Seçim aynı gün ve bütün bölgelerde eşzamanlı yapılacak.
Siyasal bağlam ve tartışmalar
Bu seçimler, Suriye’de HTŞ’nin askerî ve siyasi açıdan yönetimi ele geçirmesinden sonra, yeni idarenin meşruiyet kazanma hamlesi olarak görülüyor. Reuters de SANA aracılığıyla yapılan duyuruyu aktardı.
Muhalif ve Kürt yönetimleri, özellikle seçimlerin adil ve kapsayıcı olup olmayacağı konusunda kuşkularını dile getiriyor. Rojava kontrolündeki bölgelerdeki seçmenlerin dahil edilip edilmeyeceği, seçim sürelerinin ve sistemin demokratik standartlara uygunluğu sıkça tartışılıyor.
Bunlara karşılık, iktidar yanlısı yorumcular, bu seçimlerin siyasi geçiş sürecinin bir parçası olduğunu, yeni devlet kurumlarının inşasında rol oynayacağını belirtiyor.
Beklenen etkiler ve riskler
Meşruiyet kazanımı: Yeni idarenin hem iç hem dış arenada siyasi meşruiyet kazanması bekleniyor; bu seçimler, “geçici hükümetten kalıcı yönetime geçiş” mesajı olarak algılanabilir.
Halkın katılımı & temsil: Seçimlerin dolaylı sistemle yapılması ve bazı bölgelerin dışlanma ihtimali, halk katılımını düşürebilir ve seçilmiş meclisin meşruiyetini tartışmalı hâle getirebilir.
Bölgesel dengeler: Kürt bölgeleri, Sünni Arap bölgeleri, eski rejim destekçileri ve HTS yanlıları arasında yeni güç dengeleri şekillenebilir; bu da siyasi istikrarsızlık riskini artırabilir.
Uluslararası tepkiler: Batılı aktörler seçim sürecinin şeffaflığına, gözlemcilere ve sivillere sağlanan katılıma odaklanacak; eksikler eleştiri konusu olabilir.Haber: ABDURRAHMAN REYHANLI