Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, Bursa’da esnaf ziyaretlerinde bulunarak önemli açıklamalarda bulundu.
Türkiye’nin yedi bölgesinde gerçekleştirilen esnaf toplantılarının en önemlilerinden birine ev sahipliği yapan Bursa’da konuşan Palandöken, pandemi süreci, enflasyonla mücadele ve toplumsal çözüm süreci gibi zorlu dönemlerde esnafın karşı karşıya kaldığı sorunların masaya yatırıldığını söyledi.
Palandöken, "Anaların ve babaların ağlamadığı, silahların bırakıldığı, terörsüz bir Türkiye için yeni bir döneme giriyoruz. Bu barış ortamı, kültürel birliktelikleri güçlendiriyor. Bursa gibi şehirlerimiz, doğudan gelen kardeşlerimizle daha da zenginleşiyor" dedi.
Bursa’nın tarihi, termal ve ticari özellikleriyle Türkiye ekonomisinde özel bir yeri olduğunu belirten Palandöken, özellikle dijital dönüşüm sürecinde esnaf ve zanaatkârların ayakta kalmakta zorlandığına dikkat çekti. Palandöken, "El sanatları ve ustalık gerektiren meslekler artık tercih edilmiyor. Geleneksel mesleklerin yaş ortalaması 65’in üzerinde. Yeni nesil bu mesleklere ilgi göstermiyor," diyen Palandöken, el işçiliğinin öneminin hâlâ devam ettiğini ancak desteklenmediğini vurguladı.
Ekonomik sıkıntıların esnafı zorladığını belirten Palandöken, küçük işletmelerin krediye erişimde yaşadığı sorunların kronikleştiğini ifade etti. Artan kira, elektrik, doğalgaz ve akaryakıt maliyetlerinin iş yapmayı zorlaştırdığını kaydeden Palandöken, esnafın nefes alabilmesi için bir kereye mahsus olmak üzere yapılandırma düzenlemesi gerektiğini söyledi. Palandöken "Bu bir af değil; ödeme güçlüğü çeken esnafın borcunu makul şartlarda ödeyebilmesi için bir imkân. Önceki yapılandırmada 147 milyar TL tahsil edildi ve ekonomiye katkı sağlandı" dedi.
Staj ve çıraklık döneminde geçen sürenin emeklilikte sayılmamasının, ailelerin çocuklarını mesleki eğitime yönlendirmediğini belirten Palandöken, bu durumun ustalık gerektiren mesleklerin yok olmasına neden olduğunu dile getirdi. Aynı zamanda kira stopajı uygulamasının esnaf için büyük bir yük olduğunu vurgulayan Palandöken, "Mülk sahibi vergisini ödüyor, esnaf neden ikinci kez ödesin? Pandemide yüzde 10’a düşürülen stopajın tekrar yüzde 20’ye çıkarılması kabul edilemez" şeklinde konuştu.
Zincir marketlerin küçük esnaf üzerinde baskı kurduğunu ifade eden Palandöken, "Her sokağa bir zincir market açılması esnafı bitiriyor. Açma-kapama saatleri belirlenmeli, her ürünü satmaları sınırlandırılmalı" dedi. Zincir marketlerin yerel ekonomiye katkı sağlamadığını söyleyen Palandöken, bu işletmelerin elde ettikleri kazancı İstanbul’a veya yurtdışına aktardığını, küçük esnafın ise mahalle kültürünü yaşattığını vurguladı.
Dünyada yeni bir paylaşım dönemine girildiğini, Türkiye’nin bu süreçte barışın anahtarı olacağını belirten Palandöken, "Cumhurbaşkanımızın siyasi tecrübesiyle Türkiye uzlaşma süreçlerinde belirleyici bir ülke hâline geldi. Rusya ile barış masaları İstanbul’da kuruluyor. Dünya artık Türkiye ile bu meseleleri konuşuyor" dedi.
Geleneksel mesleklerin korunmasının önemine de değinen Palandöken, teknolojinin önemine karşı olmadıklarını, ancak insan emeğinin unutulmaması gerektiğini söyledi: Palandöken, "Yapay zekaya her şeyi yaptırırsınız ama o zekayı da yapan yine bir insan. Teknolojiye karşı değiliz ama bu denge korunmalı" diye konuştu.