2025 boyunca gelen haberler; kredi notunun yatırım yapılabilir seviyenin altına düşmesi, küresel işten çıkarmalar, fabrika kapanışları ve model iptalleri nedeniyle “batıyor” söylentilerini alevlendirdi. Ancak eldeki veriler, Nissan’ın zor bir yeniden yapılanma yürüttüğünü; fakat iflas başvurusunda bulunmadığını ve operasyonlarını sürdürdüğünü gösteriyor.
Ne oluyor?
Kredi notu “junk”: Moody’s ve Fitch, 2025’in ilk yarısında Nissan’ın kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına indirdi; görünüm “negatif”. Derecelendirme kuruluşları, zayıf kârlılık, yaşlanan ürün gamı ve ticaret politikaları (özellikle ABD tarifeleri) risklerine dikkat çekti. Bu, borçlanma maliyetini artırıyor ama iflasla eş anlamlı değil.
Sert mali önlemler: Şirket, 7 fabrikanın kapatılacağı ve toplamda ~20 bin kişilik istihdam azaltımına gidileceği kapsamlı bir tasarruf planı açıkladı. Reuters’a göre bazı Japonya ve Meksika tesisleri durdurulacak ya da konsolide edilecek.
Model-strateji değişikliği: ABD pazarında Ariya elektrikli SUV’nin 2026 model yılında satıştan çekilmesi/üretimin “pause” edilmesi planı doğrulandı; kaynaklar odağın daha ucuz yeni Leaf gibi kârlılığı artıracak ürünlere kaydırıldığını belirtiyor.
Son finansal tablo: Nissan, 2024 mali yılı için 12,6 trilyon yen ciro ve 69,8 milyar yen faaliyet kârı bildirdi; 2025 öngörülerinde ise tarifeler ve yeniden yapılanma maliyetleri nedeniyle belirsizlik vurgulandı. Bu tablo, şirketin nakit yaratabildiğini, ama marjların çok baskı altında olduğunu gösteriyor.
“Batıyor mu?” iddiasının arka planı
Sosyal medyada dolaşan “Nissan batıyor” paylaşımlarını tetikleyen unsurların başında kredi notu indirimleri, fabrika kapanışları, model iptalleri ve yüksek tarifelerin kârlılığı vurması geliyor. Ancak iflas; mahkemeye başvuruyu, alacaklı korunmasını ve operasyonel kontrol değişimini içerir. Nissan’ın böyle bir yasal başvurusu yok. Aksine yönetim, CEO Ivan Espinosa liderliğinde maliyet kesintileri, portföy sadeleşmesi ve bölgesel yeniden yapılanma ile nakit akışını toparlamayı hedefliyor.
Takvim ve tarihsel çerçeve
Kuruluş: 26 Aralık 1933 (Nissan Motor Co., Ltd.). Bugün şirket 92. yılında. “91 yıllık” ifadesi yaklaşık bir yuvarlama; doğrusu 92. yıl.
2025 dönüm noktaları: Kredi notu düşüşleri (Şubat 2025), fabrika/istihdam kararları (Mayıs 2025), Ariya’nın 2026 model yılında çekilmesi (Eylül 2025).
Sonuç
Nissan, iflas eşiğinde bir “batış” yerine; yüksek maliyet, tarifeler ve zayıf marjlar nedeniyle acı bir küçülme yaşıyor. Kredi notu düşüşleri finansmanı pahalılaştırsa da, şirket halen faaliyette, nakit üretmeye çalışıyor ve ürün-strateji değişimleriyle yeniden denge arıyor.
Haber: Abdurrahman REYHANLI