Eski Yugoslav Ordusu generali ve savaş suçlusu Nebojša Pavković (79), 20 Ekim 2025’te Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da hayatını kaybetti. Pavković, Uluslararası Eski Yugoslavya İçin Ceza Mahkemesi (ICTY) tarafından Kosova Savaşı sırasında işlenen insanlığa karşı suçlardan mahkûm edilmişti.
1998–1999 yıllarındaki Kosova çatışmalarında Yugoslav Ordusu’nun Üçüncü Ordusu Komutanı olarak görev yapan Pavković, yüzlerce Arnavut sivilin öldürülmesi, köylerin yakılması ve binlerce kişinin zorla yerlerinden edilmesinde sorumlu komutan olarak gösterilmişti. Mahkeme, Pavković’i “cinayet, sürgün, zorla yer değiştirme ve zulüm” suçlarından suçlu bulmuş ve 22 yıl hapis cezasına çarptırmıştı.
2009’da mahkûm edilen Pavković, cezasını Finlandiya’da çekiyordu. Sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle 2025 Eylül ayında erken tahliye edilmiş, sadece bir ay sonra yaşamını yitirmişti.
Uluslararası hukuk çevreleri, Pavković’in ölümünü “cezasını tamamlayamadan ölen bir savaş suçlusu” olarak nitelendirirken; bazı Sırp çevrelerinin onu “vatansever komutan” olarak yüceltmesi, Balkanlar’da savaş suçları hafızası konusundaki derin bölünmeyi yeniden gündeme getirdi.
ICTY kararında Pavković’in, Sırp ordusunun Kosova’daki etnik temizlik operasyonlarını bizzat yönettiği, sivil hedeflere yönelik saldırı emirleri verdiği ve sivillerin toplu sürgünlerinden haberdar olduğu vurgulanmıştı.
Pavković’in ölümü, 1990’ların Yugoslavya iç savaşları dönemine ilişkin son büyük davalardan biriyle sembolik bir kapanışı temsil ediyor. Ancak, ardında binlerce sivilin hayatını kaybettiği bir savaşın karanlık mirasını bırakıyor.