Kilis’te Suriyeli Sayısı Gerçekten Azalıyor mu? Açıklanan Son Veriler Merak Uyandırdı
Türkiye’nin güney sınırında yer alan Kilis, uzun yıllardır Suriyeli sığınmacıların yoğun olarak yaşadığı şehirlerden biri. Suriye iç savaşının başlamasından bu yana kente yerleşen geçici koruma altındaki nüfus, hem sosyal hem ekonomik anlamda kent yapısını önemli ölçüde etkiledi. Ancak son günlerde kamuoyunda konuşulan yeni iddialar, Kilis’teki Suriyeli sayısının azaldığı yönünde. Peki açıklanan güncel veriler bu durumu gerçekten destekliyor mu?
Kilis’te Kayıtlı Suriyeli Sayısında Son Durum Ne?
Göç İdaresi Başkanlığı tarafından paylaşılan son verilere göre Kilis'te kayıtlı geçici koruma altındaki Suriyeli nüfusta bir miktar düşüş göze çarpıyor. Önceki yıllara kıyasla 5 ila 10 bin arasında değişen bu azalma, ilk bakışta olumlu bir tablo çiziyor gibi görünse de verilerin detaylarına bakıldığında durumun sanıldığı kadar net olmadığı fark ediliyor. Çünkü bu rakamlar yalnızca resmi olarak kaydı yapılan bireyleri içeriyor. Oysa kent genelinde yaşayan ancak farklı şehirlerde kaydı bulunan ya da sistem dışına çıkan birçok kişi olduğu tahmin ediliyor.
Adres Değişiklikleri Sayıları Nasıl Etkiliyor?
Resmi kayıtlarda görülen azalma, büyük oranda adres değişikliklerinden kaynaklanıyor olabilir. Suriyeli vatandaşların iş, eğitim veya farklı sebeplerle Türkiye’nin başka şehirlerine taşınmaları halinde kayıt sisteminde yer değişiklikleri yapılıyor. Bu da Kilis’te kayıtlı görülen kişi sayısının düşmesine neden olabiliyor. Ancak bu kişiler fiilen kentten ayrılmış olmayabilir. Bu nedenle istatistiksel verilerle sahadaki gerçeklik arasında fark olabileceği gerçeği göz ardı edilmemeli.
Kilis’te Günlük Hayatta Suriyeli Varlığı Devam Ediyor
Kent merkezine bakıldığında Suriyelilerin gündelik yaşamın önemli bir parçası olmaya devam ettiği görülüyor. Özellikle çarşı, pazar ve okul çevrelerinde Arapça konuşan bireylerin sayısı hâlâ oldukça fazla. Yine iş gücü piyasasında da Suriyelilerin aktif rol aldığı dikkat çekiyor. İnşaat, tekstil ve tarım gibi sektörlerde önemli bir istihdam alanı oluşturdukları biliniyor. Yani kente gelen, kalan ya da başka bir ile gitmiş görünen Suriyelilerin etkisi hâlâ hissedilir seviyede.
Gönüllü Geri Dönüş Projelerine İlgi Sınırlı Kaldı
Kilis'te Suriyeli nüfusun azalması konusunda umut bağlanan gönüllü geri dönüş projeleri, şu an için sınırlı bir etki yaratıyor. Sınırın Suriye tarafında inşa edilen briket evler ve yaşam alanları, devlet destekli programlarla teşvik edilse de birçok Suriyeli, Türkiye’deki görece daha güvenli yaşam koşullarını terk etmekte gönülsüz. Ayrıca çocukların eğitim hayatı, sağlık hizmetlerine erişim gibi faktörler, geri dönüş kararını zorlaştıran başlıca unsurlar arasında yer alıyor.
Sosyal Uyum ve Halkın Gözlemi Ne Yönde?
Kilis halkı arasında Suriyelilere dair görüşler iki uçta şekilleniyor. Bir kesim, kültürel benzerlikler ve ortak yaşam alanları nedeniyle bu sürece daha ılımlı yaklaşırken, diğer kesim artan nüfusun kent üzerindeki ekonomik ve sosyal baskısından şikayetçi. Özellikle kira artışları, iş rekabeti ve okul kapasitesi gibi sorunlar halk arasında gerginlik yaratabiliyor. Ancak yerel yönetimlerin bu konuda daha dengeli politikalar izlemeye çalıştığı ve sosyal uyumu güçlendirmek için bazı projeler geliştirdiği de biliniyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım