Sosyal medyada kısa videolara ilginin hızla artmasıyla birlikte “kısa video bağımlılığı” uyarıları da gündeme geldi. Uzmanlar, kısa video izleme isteğinin ertelenememesi ve izleme davranışının günlük yaşam düzenini bozacak noktaya gelmesinin, hem psikolojik hem de toplumsal sorunlara yol açtığını belirtiyor.
Medicana Konya Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahı Op. Dr. Yaşar Karataş, teknoloji ve internetin gelişimiyle iletişim ve eğlence alışkanlıklarının değiştiğini, kısa videoların bu dönüşümde öne çıktığını söyledi. Karataş, kısa video bağımlılığını; kişinin video izleme isteğini erteleyememesi, sürekli izleme ihtiyacı duyması ve bunun sonucunda günlük yaşam aktivitelerinin geri plana itilmesi olarak tanımladı. Karataş, bu durumun beyinde biyokimyasal değişikliklere neden olarak psikolojik, fizyolojik ve toplumsal problemlere zemin hazırladığını ifade etti.
Dopamin dengesini bozuyor, tatminsizlik hissini artırıyor
Op. Dr. Karataş, haz ve motivasyonla ilişkilendirilen dopaminin aşırı ve düzensiz salınımının “ödül mekanizmasını” bozduğunu, bunun da tatminsizlik hissine yol açtığını belirtti. Hızlı değişen içeriklere alışan beynin zamanla konsantrasyon yeteneğini kaybettiğini söyleyen Karataş, dikkat süresinin kısaldığını ve motivasyon gerektiren işlerde zorlanmaların arttığını kaydetti.
“Acelecilik ve sabırsızlık” davranışı da tetikleniyor
Karataş, kısa videoların hızlı ve kolay haz sağladığı için acelecilik ve sabırsızlık davranışını ortaya çıkardığını; bilişsel fonksiyonları da olumsuz etkileyerek stres, depresyon ve uyku bozukluklarına sebep olabildiğini dile getirdi.
Ne yapılmalı?
Uzman görüşüne göre olumsuz etkilerden kaçınmak için kısa video izleme süresinin sınırlanması ve günlük yaşam aktivitelerine daha fazla ağırlık verilmesi gerekiyor.