Balıkesir–Manisa hattında “transfer fay” uyarısı

BURSA  Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, 10 Ağustos’ta Balıkesir Sındırgı’da meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki depremin ardından bölgede 15 bini aşkın artçı kaydedildiğini belirterek, stres transferi riskine dikkat çekti. Aykan, Sındırgı Fayı’nın batısındaki Gelenbe Fayı üzerinde zaman zaman mikro depremler görüldüğünü, son günlerde depremlerin 4.0 büyüklüğüne ulaştığını söyledi. Bu fayın 6.0 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip olduğunun altını çizdi.

“Risk kuzeye Gökçeyazı’na, güneye Kırkağaç’a taşınabilir”

Kuzey–güney doğrultulu Gelenbe Fayı üzerindeki stresin kuzeye transferi halinde Balıkesir şehir merkezinden geçen Gökçeyazı Fayının, güneye transferi halinde ise Manisa Kırkağaç çevresinin risk altında kalabileceğini belirten Aykan, Sındırgı Fayı’nın tamamının kırılmadığını vurguladı. Aykan, bölgede 6 ve üzeri bir depremin olası olduğuna işaret ederek “Deprem fırtınası bir süre daha sürebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Bursa için kritik başlıklar

Aykan, Bursa’da neredeyse tüm ilçe sınırlarının diri fay hatları üzerinde yer aldığını anımsattı. İznik–Mekece Fayının 1065’ten bu yana yaklaşık 960 yıldır sessiz olduğuna dikkat çekti. Ayrıca Ankara, Kocaeli ve Eskişehir Teknik Üniversitelerinin ortak çalışmalarıyla Kayapa–Yenişehir arasında 95 km’lik yeni bir aktif fay belirlediklerini, bu hattın henüz MTA diri fay haritasında bulunmadığını ifade etti.

Tarihsel bellek: 1855 “Küçük Kıyamet”

Aykan, 1855 Bursa depreminin kente büyük zarar verdiğini; Ulu Cami’nin iki kubbesinin çöktüğünü, 150 caminin minarelerinin yıkıldığını ve yangınlar çıktığını hatırlattı. Ayrıca 1400 yılında Yenişehir çevresinde etkili bir deprem yaşandığını ekledi. 625 yıldır enerji biriktiren Bursa fay sisteminin büyük deprem üretme potansiyeli taşıdığını belirterek, dirençli kent hedefi için hazırlıkların hızlandırılması çağrısı yaptı.

Uzmanlardan öneriler

• Bina stokunun risk öncelikli taranması, güçlendirme/kentsel dönüşüm sürecinin hızlandırılması.

• Zemin etütleri ve mikrobölgeleme çalışmalarının yapı ruhsat süreçlerine entegrasyonu.

• Erken uyarı ve izleme ağları ile mikro deprem kümelerinin düzenli analizi.

• Toplanma alanları, tahliye ve lojistik planlarının güncellenip, tatbikatların sıklaştırılması.

• Hane halkı için acil durum kiti, aile afet planı ve DASK kontrollerinin düzenli yapılması.

Haber: Abdurrahman REYHANLI