Fransa ve 6 ülke Filistin’i tanıdı

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Orta Doğu’da barış süreci açısından tarihi bir dönüm noktasına sahne oldu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Filistin Devleti’ni tanıdıklarını ilan etmesinin ardından Belçika, Portekiz, Lüksemburg, Malta, Andorra ve Monako da aynı yönde karar aldı.

Macron’dan tarihi duyuru

Fransa ve Suudi Arabistan öncülüğünde düzenlenen “Filistin Meselesine Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi” konulu Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans’ta konuşan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, şu ifadeleri kullandı:

“Gazze’de savaşı durdurmanın zamanı geldi. Kesin olan bir şey var ki artık bekleyemeyiz. Orta Doğu’da adil ve kalıcı bir barış inşa edilememesi uluslararası toplumun ortak sorumluluğundadır. Artık hiçbir şey Gazze’deki savaşın devam etmesini haklı çıkaramaz. Aksine her şey savaşın şimdi hatta daha erken sona erdirilmesini gerektiriyor.

Fransa’nın Orta Doğu’ya olan tarihi bağlılığına sadık kalarak, Fransa’nın bugün Filistin Devleti’ni tanıdığını ilan ediyorum. Bu tanıma, Filistin halkının meşru haklarının tanınmasının İsrail’in haklarından bir şey eksiltmeyeceği gibi, İsrail’in güvenliğine de hizmet edecektir.

Filistin Devleti’ni tanıma kararı, İsrail ve Filistin arasında faydalı müzakerelerin yürütülmesine olanak sağlayacak, sahadaki şiddet döngüsünü kıracak ve her taraf için barış ve güvenlik sağlayacaktır.

İlk aşamada Hamas’ın elindeki esirlerin serbest bırakılması, İsrail’in Gazze’deki tüm askeri operasyonlarına son vermesi ve Gazze’ye insani yardım girişine izin vermesi gerekmektedir. İkinci aşamada Gazze’de istikrarın ve yeniden inşa sürecinin başlatılması gerekiyor.

Hamas silahsızlandırılmalı, Gazze’nin güvenliği Filistin yönetiminin dahil olacağı bir geçiş hükümetine bırakılmalıdır. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Filistin yönetiminde derinlemesine bir reform yapma sözü verdi. Fransa bu taahhütlerin yerine getirilmesine büyük önem atfetmektedir.

Gazze’de tutulan tüm esirler serbest bırakıldıktan ve ateşkes sağlandıktan sonra Filistin Devleti’nde bir büyükelçilik açmaya karar verebilirim. Avrupalı ortaklarımızla birlikte İsrail ile işbirliğimizin düzeyini, İsrail’in savaşı sona erdirmek ve barış müzakereleri yapmak için alacağı önlemlere bağlı kılacağız.

Bu yol sayesinde, tüm topraklarını bir araya getiren, İsrail’i tanıyan ve İsrail tarafından tanınan, egemen, bağımsız ve silahsızlandırılmış bir Filistin Devleti kurulacak ve bölgeye nihayet barış gelecektir. Arap ve Müslüman ortaklarımızdan da Filistin Devleti kurulur kurulmaz İsrail’i tanımalarını ve normal ilişkiler kurmalarını bekliyoruz.

Evet, Gazze’deki savaşa, katliamlara, ölümlere hemen son verme zamanı geldi. Bizi harekete geçiren şey aciliyettir. Filistin halkına adaletli davranmanın, dolayısıyla Filistin Devleti’ni tanımanın zamanı gelmiştir.”

Avrupa’dan peş peşe açıklamalar

Macron’un tarihi sözleri, Avrupa ülkelerinde domino etkisi yarattı. Kısa süre içinde birçok başkentten ardı ardına açıklamalar geldi:

• Belçika Başbakanı Bart De Wever:
  “Belçika, Filistin Devleti’ni tanıyan ülkeler grubuna katılarak bugün dünyaya güçlü bir siyasi ve diplomatik sinyal veriyor.”

• Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa:
  “Filistin Devleti’nin resmen ve tüm haklarıyla tanınmasının Orta Doğu’da kalıcı barışın tek yolu olduğunu söylemek isterim. Portekiz, resmen ve tüm haklarıyla Filistin Devleti’ni tanıyor. Bu karar, Orta Doğu’da kalıcı barışın tek yoludur. Portekiz’in mesajı açıktır: Filistin Devleti’nin tanınması, barışın kendisinin tanınmasıdır. Bu, yarın geç olacak. Portekiz olarak her zaman ve açık bir şekilde BM kararı ile iki devletli çözümü savunduk. Filistin ve İsrail ancak diyalog ve işbirliğiyle kalıcı barışa ulaşabilir. Portekiz de bu yolda aktif olarak çalışmaya hazırdır.”

• Portekiz Dışişleri Bakanı Paulo Rangel:
  “Bugün, 21 Eylül 2025, Portekiz Devleti Filistin Devleti’ni resmen tanıyor. Burada ilan edilen Filistin Devleti’nin tanınma beyanı doğrudan Bakanlar Kurulu kararıyla alınmıştır ve Cumhurbaşkanı ile parlamentoda sandalyesi bulunan siyasi partilerin desteğine sahiptir.”

• Lüksemburg Başbakanı Luc Frieden:
  “Lüksemburg’un bugünden itibaren Filistin Devleti’ni resmen tanıdığını ilan ediyorum. Bu bir sürecin sonu değil, umuda, diplomasiye, diyaloğa ve birlikte yaşama fikrine bağlılığın başlangıcıdır.”

• Malta Başbakanı Robert Abela:
  “Açık ve net bir şekilde ifade ederek başlamak isterim ki, Malta Cumhuriyeti, Filistin Devleti’ni resmen tanıdığını gururla teyit etmektedir. Bunu, her iki halkın da geleceğini güvence altına alacak tek çözüm olan gerçek ve barışçıl iki devletli çözüme yönelik somut bağlılığımızın bir göstergesi olarak yapıyoruz.”

Filistin’in tepkisi: “Tarihi ve cesur karar”

Macron’un konuşması sırasında Filistin heyeti gözyaşlarını tutamadı. Ayakta alkışlanan kararın ardından Filistin Dışişleri Bakanlığı yazılı açıklama yayımladı:

“Fransa’nın Filistin Devleti’ni tanıması, uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletlerin kararlarıyla uyumlu tarihi ve cesur bir karardır. Bu karar, barışın sağlanmasına ve iki devletli çözüm çabalarına da destek sağlayacaktır. Fransa ve Cumhurbaşkanı Macron’un sergilediği tutum takdire şayandır. Bu duruş, dünyadaki diğer bazı ülkeleri de Filistin Devleti’ni tanımaya teşvik etmektedir.”

Ankara’dan ilk açıklama

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, gelişme sonrası sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“Gazze’de yaşanan vahşet karşısında insanlığın yükselen tepkisi yönetimlerin kararlarına yansıyor. Atılan bu önemli adımı memnuniyetle karşılıyor, Filistin’de işgalin ve zulmün sona ermesine ve iki devletli çözüme katkı sunmasını temenni ediyoruz.”

Yeni bir sayfa açılıyor

1988’de Yasir Arafat’ın bağımsızlık ilanından bu yana Filistin’i tanıyan ülke sayısı 152’ye çıktı. Vatikan da dahil olmak üzere birçok ülke bu adımı destekliyor. Önümüzdeki günlerde İngiltere, Kanada ve Avustralya’nın da resmi tanıma açıklamaları yapması bekleniyor.

Kaynak: AA