İsrail bombardımanında El-Şafii Camisi enkaza döndü

GAZZE – İsrail ordusunun çekilmeden önce Gazze kent merkezine yönelttiği yoğun bombardıman, El-Zeytun Mahallesi’nin simge yapılarından El-Şafii Camisini büyük ölçüde harabeye çevirdi. Bir dönem yüzlerce kişinin saf tuttuğu camiden bugün yalnızca birkaç duvar, yerinden sökülmüş sütun parçaları ve moloz yığınları kaldı. Mahalle sakinleri, evleri yıkılan yahut oturulamayacak hâle gelen bazı ailelerin, caminin ayakta kalan duvar diplerine çadır kurarak barınmaya çalıştığını aktarıyor.

Enkazın ortasında hayatı sürdürme çabası

Saldırıların ardından bölgede elektrik hatları ve su şebekesi zarar gördü; ibadet alanının etrafında biriken molozlar hem temizliği hem de geçişi zorlaştırıyor. Mahalleli, en acil ihtiyaçların içme suyu, bebek maması, hijyen malzemeleri ve battaniye olduğunu söylüyor. Enkazın kaldırılmasına yönelik sivil girişimler ise güvenlik riski, mühimmat kalıntıları ve ağır ekipman yetersizliği nedeniyle aksıyor.

“Sadece ibadethane değil, buluşma noktasıydı”

Yerel anlatımlara göre El-Şafii Camisi, cuma ve bayram namazlarının yanı sıra mahalle halkının gündelik dayanışma ağlarının da merkezindeydi. Cami avlusunda kurulan aşevi ve yardım masaları, saldırılar yoğunlaşmadan önce yerinden edilmiş ailelere sıcak yemek ve temel destek sağlıyordu. Yıkım, bu sosyal destek ağlarını da sekteye uğrattı.

Kültürel mirasa ağır darbe

Uzmanlar, ibadethanelerin çatışmalarda zarar görmesinin yalnızca somut bir yapı kaybı değil, aynı zamanda kolektif hafızanın zedelenmesi anlamına geldiğini vurguluyor. El-Şafii Camisi’nin duvarlarında görülen geniş çatlaklar, is lekeleri ve taşıyıcı unsurlardaki kırılmalar, restorasyon için kapsamlı bir statik güçlendirme ve konservasyon çalışmasına ihtiyaç bulunduğunu gösteriyor. Ancak devam eden güvenlik riski ve malzeme tedarikindeki sorunlar nedeniyle kısa vadede kapsamlı bir onarım beklenmiyor.

Çevredeki sivil altyapı da etkilendi

Mahallede caminin bitişiğindeki küçük esnaf dükkânları, medrese odaları ve abdesthane kullanılamaz hâle geldi. Yakın çevrede iki sokağı birbirine bağlayan kaldırım ve yol kaplamaları çöktüğü için ambulans ve yardım araçlarının geçişi bazı saatlerde aksıyor. Gönüllüler, yaya koridorları açmak için molozları el gücüyle kenara çekiyor.

İnsanî çağrı ve hukuki hatırlatma

Sivil toplum kuruluşları, ibadethaneler, okullar, hastaneler ve sivil altyapının korunmasına yönelik uluslararası insancıl hukuk hükümlerinin işletilmesi çağrısını yineliyor. Bölgedeki topluluk temsilcileri, acil geçici barınma, psikososyal destek ve enkaz güvenliğinin sağlanması için koordineli bir yardım planı talep ediyor.

Görüntüler ve sahadan yansımalar

Paylaşılan görüntülerde minarenin üst bölümünün çöktüğü, kubbe kalkanlarının bir kısmının düştüğü, iç mekânda halı, kitaplık ve aydınlatma elemanlarının paramparça olduğu görülüyor. Bazı aileler, çocuklarını toz ve dumanın etkisinden korumak için çadır girişlerine ıslak bez asıyor; geceleri ise serinlik ve güvenlik kaygısıyla duvar diplerinde toplaşıyor.

Haber: Abdurrahman REYHANLI

“100 milyon TL’lik kamu zararı” gibi büyük rakam nasıl oluştu?