Suriyelilerin Kilis'ten ülkelerine dönüşüşleri azaldı mı, çoğaldı mı?

İbrahim GÜNEŞ
07-10-2025 13:52
07-10-2025 13:57
183

A⁺ A^-

Suriye iç savaşı sürecinde Türkiye’ye sığınan yüz binlerce Suriyelinin ülkelerine geri dönüş süreci bir süredir yavaşlama eğilimi gösteriyor.

Kilis’in Öncüpınar Gümrük Kapısı, yıllardır gönüllü geri dönüşlerin önemli bir noktası olurken, son dönemde geçişlerin belirgin şekilde azaldığı dikkat çekiyor.

Sınır hattındaki kaynaklardan alınan bilgiye göre, uzun süre aktif kullanılan Geri Gönderme Merkezi neredeyse boş durumda. Özellikle 2023 yılı itibarıyla artış gösteren dönüş sayıları, 2025 sonlarına yaklaşırken gözle görülür biçimde düşüşe geçti.

Baas Rejiminin Sonu Beklentileri Artırmıştı

2023’te Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin çöküşü ve bazı bölgelerde yeni yönetimlerin oluşması, Suriyelilerin ülkelerine dönüş umutlarını bir dönem artırmıştı. Ancak güvenlik, altyapı ve ekonomik belirsizlikler, pek çok kişinin dönüş kararını ertelemesine neden oldu.

Yetkililer, dönüş yapmak isteyenlerin sayısında önceki yıllara göre düşüş yaşandığını doğrularken, buna rağmen gönüllü dönüş sürecinin sürdüğünü ve taleplerin bireysel başvurular üzerinden değerlendirilerek yürütüldüğünü belirtti.

Kilis’te Geri Dönüş Trendi Değişiyor

Öncüpınar Sınır Kapısı, yıllar boyunca on binlerce Suriyelinin ülkesine gönüllü dönüş yaptığı bir geçiş noktası oldu. Ancak sahadaki gözlemler, son aylarda bu yoğunluğun azaldığını ortaya koyuyor. Hem sınır kapısındaki hareketlilikteki düşüş hem de Geri Gönderme Merkezi’nin boşalması, bu tabloyu destekliyor.

Uzmanlar Ne Diyor?

Göç uzmanları, dönüş sürecindeki azalmayı birkaç temel nedene bağlıyor:

• Suriye’de siyasi ve askeri durumun hâlâ tam olarak istikrar kazanmaması

• Altyapı, sağlık ve eğitim sisteminin yetersizliği

• Türkiye’de kurulan sosyal düzen, eğitim ve iş hayatına uyum sürecinin ilerlemiş olması

Tüm bu faktörler, geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin ülkelerine dönüş kararını zorlaştırıyor.

Göç Politikalarında Gönüllülük Vurgusu Sürüyor

Resmi kurumlar, geri dönüşlerin gönüllülük esasına dayandığını ve uluslararası hukuk çerçevesinde yürütüldüğünü vurgulamaya devam ediyor. Öte yandan, Suriye’nin kuzeyindeki bazı bölgelerde Türkiye destekli yerel yönetimlerce sürdürülen altyapı ve konut projeleriyle geri dönüşlerin yeniden teşvik edilmesi hedefleniyor.