İslam Bey (nüfusta “Mehmet”), Millî Mücadele günlerinde Kilis’te yerel direnişi örgütleyen ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında kenti iki kez yöneten bir isimdi. Kaynaklara göre I. Dünya Savaşı’nda Çanakkale cephesinde görev yaptı; işgal yıllarında “çete kumandanı” diye anılan yerel milis yapılanmalarında ön safta yer aldı. Belediye başkanlığı görevini 1922–1923 ve 05.08.1927–26.06.1931 arasında iki dönem yürüttü.
Direnişten yönetime: Kısa biyografi
Aile kökeni: Kilis’in köklü Hacışerifzade (Hacı Şerif Ağa) ailesi.
Cephe deneyimi: Çanakkale.
Yerel direniş: Mondros’tan sonra Kilis’te milis örgütlenmesinde aktif.
Belediye başkanlığı: 1922–23, ardından 1927–31’de yeniden seçildi.
Belediye başkanlığı yılları (1927–1931)
İslam Bey, 1925 yerel siyasetindeki çekişmelerin ardından 1927’de yeniden sandıktan çıkarak göreve döndü. Belediyenin resmî tarihçesi, 1930’ların başında bölgesel siyasi dengeler nedeniyle görevden uzaklaştırıldığını anlatır. Bu dönem, Kilis’te belediyeciliğin kurumsallaştığı, idari yapı ve hizmetlerin düzenlendiği yıllardır.
Kentte kalan izler
Bugün İslam Bey’in adı, kent belleğinde ve yapılarında yaşamaya devam ediyor. Aile adını taşıyan Mahmut İslam Bey Konağı, restorasyonlarla kamusal/kültürel kullanıma açılarak etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
Bilgi kutusu: “Kilis’in ilk belediye başkanı kim?”
Resmî kayıtlara göre Osmanlı dönemindeki ilk belediye başkanı Hacı Süleyman Ağa’dır (1877–1881). İslam Bey ise Cumhuriyet döneminin ilk başkanlarından olup 1922’de göreve gelmiş, 1927–31 arasında yeniden seçilmiştir. (Belediyenin stratejik planı ve yerel tarih yazımı bu bilgiyi doğrular.)