CEVİZLİ SUCUK VE BASTIK

Heyirli cumalar

Neşelsiniz anam!

Tudun altı dulda mı Cemile Bacı

Hanı duldası Zehra Bacı,

Cehennem sıcağına tudun gücü mü yeter

Billokma yel bile esmor anam

Mehsim tud ağacının sıcaktan

Nerdese rengi solucu yarpağı sararıcı

İki damla yağmır da yağmor ki

Mehsim tud canlansın acı

N'olcu bu hâlımız bilmorum...

***

Bereketli ola Cemile Bacı

Kozun kilosunu neçiye aldın

Dolğun etlimiş maşallah içi de peh

Yeğin bahalı bu sene Zehra Bacı

Bazarın başında kuttuk bir avrat satordu

Kara kara düşünordu

Yamacına dineldim mehsimin

Beni neçe sonra gördü

Kızı neçe veron deyi beş sefer sordum

İrkildi fıkara beni yamacında dineli görünce

Baş barmağını ağzına sokup damağını yukarı doğru çekti

Ayak üstü iki çüt hanek ettik

Başak etmiş kozları da

Netsin anam mehsim üç tene uşak okutormuş

Herifi de marazlı hesteliğe yakalanmış

Meğlünen emekli olmuş

O da anca oturdukları evin kirasına yetormuş

Gennin de bet benzi solukdu

Hırracadan da hırraca bir avratdı

N'edim anam yüreğim acıdı

Burnumun direği sızladı Bahalı mahalı demedim aldım

Sevab anam uşak okutormuş taman

Aldım alayı kozu

Kez neşel düa etdi neşel sevindi eksik

Tutdum bir at arabası

Elettim eve arabacı da sağ olsun

Sırtlayıp endirdi havışa

Hacı Ağa'n öteden geldi

Kez eksik nedicin bunca kızı dedi

Anlatdım bazardakı avradın hâlını

Eyi ettin eksik sevab

Bari sucuk, basdık, habsa et de

Kışın uşak devşek yisin genni...

***

Allah ağız dadından yidire bes Cemile Bacı

Cevizli sucuk, bastık, kesme ...

Kışın eyi olor yimiye

Amma artık güç yetmor ki

Bolamadı bolamadı etmiye

Eskiden mahallede hallelerde bişerdi

Mahalleyi sarardı kokusu mübareğin

Boncuk kimi damlara asılırdı

Sarı altın kimi par par parlardı

Göz hakkı deyi konşulara da verilirdi

Amma hanı nerde artık

O bolluk molamadık günler...

***

Şu yoklukta anam cevizli sucuğu kim yapabilor

Üzüm bekmezi yapabilen

Elini öpüb başına koyor

Öteberiye güç mü yetor artık

Allah bögünlerimizi hayra çevirsin...

***

Yok bu sene etmedim bekmez cevizli sucuk

Bıldır birikmiş param vardı

Torun torba da yeğin sevor deyi

Öteberiyi aldık bir gün evvelden

Bişirdik daşırdık amma

Neye yarar alayını çöpe aktardık

Niye olucu Cemile Bacı

Bizim gelin hanım

Sen kak nar bekmezini

Üzüm bekmezi belleyib

Haş deyi ahdar hallenin içine

Eşkili şireli oldu sucuğun, bastığın dadı mafirim

Hamaratlığı tutdu iş başına geçdi

Elinin uyumu heç yok ki anam

İnsan önce katremizdeki

Bekmez mi deyi dadına bakmaz mı kele...

***

Eltim, bacım, görümcemden bilabar

Havışta akşama kedek teneledik

Şirelik üzümleri

Curunda Hacı Ağa'n da lastik cizmeyi geyip depeledi genni

He Cemile Bacı bes bekmez üçün geyoruk

Lestik cizmeyi sonra yuyup kaldırorum genni

Ataşı da yakdık havışta

Hallenin dışını da küllü çamırdan suvadık eyice

Hapısa dibine tutmasın deyi

Ahtardık şirelik üzümün suyunu

Bismillah deyi halleye

He Cemile Bacı üzümü depelerken

Havara torpağından da serpeledik ki curuna

Bulanık olmasın deyi üzümün suyu

Halledeki üzüm suyu fokur fokur kaynadı

Anamın yaptığı ev nişesini de buladık içine

Mağcun kimi kıvama geldi eyice...

***

Amma velakin olan o vakit oldu işte

Kele bizim gelin hanım elinde katremiz

Ane bu bekmezi de katak aha

Uşak devşek yimor deyi

Haş deyi ahtardı hallenin içine

Ne bilim Cemile Bacı

Heç birimizin aklına da gelmedi dadına bakmak

Akşamdan suya ıslattığımız

Ceviz, payam sapladı zatan iplerde

Halledeki bekmezin içine

Üç dört sefer batırıb batırıp çıkardık

Astık havışa çangalları

Billokma da elinin artığı bastık serdik ardından

Döküp yaydık kahkebezine

Birezini de hapsa etdik fıstık, fındıkdan yerik diye...

***

Kele akşam vaktı iş güç bitince

Acı soluklanım deyi uzandım somyeye

Gözüm de dalmış firfirik üstüme estikçe

Bee uykudan deli kimi uyandım anam

Hacı Ağa'nın sesi yeri gögü  inletor havışda

Kez Zehraaa çebik gel deyi

Eyvah Haci'ye  bir birşey mi oldu

Yoğsam biri mi geçindi rehmatlı oldu

Can havliyle havışa neşel çıkdım bilmorum

Beee küller başıma ne görüm

Hacı çangaldaki sucukları kesib kesib

Ahdaror çöpün içine

Kele sen nedon herif

Aklından zorun mu var

Ne deyi alayını keşefeden

Kesib kesib çöp tenekesine aton deyi

Dizlerime vura vura

Herife ver ettim ataş kimi hanekleri

Eksik at bir tene ağzına yi de görüm seni

Yineceği mi kalmış kez bu ceviz sucuğunun

Ne koydunuz kez siz bu bekmezin içine beyle

Eşki mi yoğsam tadlı mı belli deel

Suhrana suhrana alayını ahtardı tenekeye

Aman aybuşüm bir tene ağzıma atdım amma

Ögg mağdem ta ağzıma yetişdi

Çiynenib yutulmor ki

Keyiş kimi de olmuş anam

Dadı da mayhoş şire arası bir dad

Vah anam getdi onca öteberi arıya

Parasına mı yanım zahmetine mi yanım

Cinim depeme çıkdı

Çığırdım hulkdan gelini havışa

Gelin mehsim matmakdan

Çıkıb geldi havışa amma

Çöp tenekesine bakınca

Aha dili de dutuldu korkudan

Zeten yeğin nazlı da böyütmüş anası genni

Billokma sesimiz yükselse pusub ağlor

Eli ayağı boşanor

Vehveh çiçeği kimi bet benzi de ator

No no nolduu aa aaneee deyi

Yığıldı kaldı havışın orta yerine

Amman mamman deyi

Kucakladık çebicek gelini

Oturtduk kürsüye gelini

Samırsak soğan koklatdık

Leymun kolonıyası çaldık eline yüzüne

Bir tas da su içirdik genne

Hacı Ağa'n fıkara da geline bir bişey oldu beledi

Ödü pat deyi patlordu nerdese

İki düa okudu gelinin başına

Ne deyi beyle her birşeye korkon kızım

Bak bizi de korkutdun taman

Senin canından kıymatlı mı sucuk bastık

İşin ucunda ölüm mü var da

Beyle cin çarpılmışa döndün

Kısmet deelmiş demek ki

Nedek bu sene de gider hazır alır yirik

Amma bir daha önce dadına bak yavrım

Bu da sene ders olsun e mi

Nar bekmezinden üzüm bekmezi

Birbirine yeğin benzor

Dadına bakmazsan anlaman genni

De kak da elini yüzünü yu

Soluklan da bir kayfe yap da içek bilabar...

***

İşte beyle oldu Cemile Bacı

Sucuk bastık yiyemedik amma

Kozları aldığım avrada bes heyrimiz dokunadı

İnşallah uşakları okur da

Böyük adam olurlar analarına bakarlar

Heyretmek gerek anam

Bu zamanda uşak okutmak heç kolay deel...

***

Aman anam siz de bakın ha dadına

Yoğsam bişirib çöpe ahdarmayın

Yazzık günah vallahilazim

Allah ağız dadından yidire horantana

Dirliğiniz düzeniniz daim ola

De yeri size düaler anam...

***

Zehra ERASLAN